The Ministry of the Council (vernacular)

Ang Ministriya sa Konseho
Ni: Rev. Fr. Antonio N. Ablon

Pasiuna:
Ang ministriya sa simbahan dili lamang bulohaton sa mga ordinado. Bulohaton kini sa tibuok simbahan nga gilangkoban sa mga layko ug mga ordinado-obispo, pari ug diyakono. Ang kabahinan sa mga ordinado sa tibuok bulohaton sa ministriya mao ang pagka-maggigiya (Ministry of guidance). Sa simbahan, adunay daghan nga boluhaton sa ministriya nga anaa usab nakasangon sa mga layko, ang general ministry, nga giniyahan sa mga ordinado. Lakip niini ang ministriya sa mga konseho.

Ang mga koseho mao ang usa sa mga expressions sa synodacial governance sa simbahan. Sa sal-ang sa mga conventions ug mga asembliya, ang mga konseho mao ang mobuhat sa tahas sa mga asmbliya o kaha sa conventions – ang EXECOM sa sal-ang sa General Assembly, ang Diocesan Council sa sal-ang sa Diocesan Conventions ug ang Parish Council sa sal-ang sa Parish conventions.

Niini nga partikular nga pagtuon atong hatagan sa pagtagad ang mga Konseho sa Parokya (the Parish Councils). Maoy tinguha niini nga pagtuon ang pagpasabot sa mga sakop niini nga simbahan sa tahas ug bulohaton sa konseho sa parokya aron nga mapahapsay ang kadumalahan sa simbahan ug malikayan ang panagbingkil nga bunga lamang sa atong pagka-walay kasayuran sa atong tagsa-tagsa ka mga tahas ug bulohaton.

Ang Konseho sa Parokya:
Kinsa man ang naglangkob niini? Kanus-a man sila matukod? Kinsa man ang nagtukod kanila?
Ang konseho sa parokya pagalangkoban sa kura sa kura paroko o kaha sa mga pari sa usa ka parokya ug sa tag-tulo (3) ka mga representante sa matag sektor sa LIFI, WOPIC ug YIFI sa simbahan. Sila gipili pinaagi sa Parish Convention (Canons chapter 4, section 22). Ang kura paroko mao ang ex-officio Presiding Officer.
Tungod niini ang kagahum, katungod ug katungdanan sa mga sakop sa konseho nagsumikad sa parish convention nga mao ang nagtukod, nagmugna ug nagpili kanila.

Adunay napulo (10) lamang ka sakop ang usa ka konseho sa parokya. Mahimo nga molabaw kini sa napulo kon adunay 2 o 3 ba kaha ka pari ang nadestino sa maong parokya.

Adunay mga panahon nga gikinahanglan ang ubang mga tawo panahon sa katiguman sa parish council sumala sa ilang hisgutanan. Mahimong ipa-apil sila isip resource person/s aron motabang sa parish council nga makahimo og usa ka maayong desisyon. Apan kinahanglan usab maklaro nga sa panahon na sa pagdesisyon kadto lamang sakop sa konseho ang pwedeng mobutar.

Angayan nga masabtan sa matag sakop sa konseho nga sila mga represntate sa ilang sektor diha sa Parish Council. Dili nila kini personal nga katungod kondili kahigayonan lamang (privilege) nga gihatag kanila sa mga sakop sa kainatibukang parokya nga gi-representahan sa mga delegado sa parish convention. Kay representante man, angayan lamang nga ang ilang pagpatisipar sa mga katiguman sa konseho sa kanunay nagapakita sa hunahuna ug mga pangindahay sa ilang sektor alang sa kalambuan sa simbahan. Labing maayo nga ang matag sektor sa parokya aduna gayud regular meetings aron nga ang mga representante nila magadala gayud sa ilang tingog didto sa konseho.

Ang mga tahas ug bulohaton sa Konseho sa Parokya
(Canons, Chapter 4, Section 23):
1. Ang konseho isip Governing Body sa parokya
Ang konseho mao ang tagdumala sa mga temporal matters sa parokya - sa ga butang kalibutanon okon sekular, mga dili esprituhanon. Ang mga desisyon alang sa mga bulohaton, programa, proyekto ug sa secular butang sama sa real ug personal properties sama sa buildings, yuta ug uban pang mga butang nga gipag-iyahan ug gipalambo ug gidulamala sa simbahan. Ang konseho gipanguluhan sa kura paroko isip presiding officer, isip chairman. Siya pagatabangan sa Vice-Chairman sa konseho niini nga bulohaton sa panahon nga dili niya mahimo ang pag-preside.

2. Ang Konseho isip Assisting Body
· Ang Executive Officer sa parokya mao ang pari, ang kura paroko (Canons, Chapter 4, Section 7). Human magdesisyon ang konseho pinaagi sa ilang katiguman (meetings) ang pari mao ang mag-implementar niini.
· Kung gikinahanglan gayud, ang konseho magatabang usab sa pag-implementar sa mga plano, proyekto ug sa uban pang mga kalihukan nga magdala ngadto sa kaayohan ug kalambuan sa parokya (Canons, Chapter 4, Section 23).
· Ang Parish Council magtukod sa mga komitiba nga gikinanaghanglan aron nga mapatuman nila ang tahas niini sa pagtabang sa kura paroko (Canons, Chapter 4, Section 25).
· Dili compulsory apan mas maayo ug mas makapasayon kon ang mga komitiba sa parokya pagapangunahan sa mga sakop sa konseho sa parokya nga maoy mangulo (chairman) sa matag komitiba. Sa kasinatian, mas dali kini nga mapalihok ug makatabang sa konseho ug sa kura paroko sa kadumalahan sa parokya.
· Diha sa konseho adunay mga sakop nga adunay pinasahi nga katungdanan, adunay executive functions. Sila mao ang Secretary, Treasurer ug Auditor nga gipili sa mga sakop sa konseho (Canons, Chapter 4, Section 26). Sila adunay partikular nga tahas sa pagtabang sa executive nga tahas sa pari. Mao man gani nga ang pari gitawag nga Chief Executive kay aduna siya’y mga subordinates in the executive functions nga mao ang atong nahisgutan sa unahan.
· Angayan masabtan nga ang Vice-Chairman sa parokya panagabaga lamang sa pari sa iyang bulohaton sa governing functions sa parish council, sa paghulip sa pari sa pag-preside. Dili siya Vice-Chief Executive officer sa parokya.

3. Ang konseho isip Recommendatory Body
Ang Kura paroko mao ang Spiritual Leader sa parokya (Canons, Chapter 4, Section 7). Sa paghimo sa mga desisyon sa mga aspeto ug bulohatong spiritual ug relihiyoso, ang konseho recommendatory lamang. Angayan kini nga masabtan sa matag sakop sa simbahan ilabina gayud ang mga sakop sa konseho (Canons, Chapter 4, Section 23). Nagpasabot kini nga kon maghisgut na ug magabuhat na ang simbahan sa mga espitiuhanon ug mga relihiyosong butang, ang pari mao ang masunod apan adunay kahigayonan nga ang mga sakop sa konseho makarekomendar ngadto sa pari. Hinoon, dili usab tanang rekomendasyon ang mahimong mauyonan o kaha buhaton sa kura paroko tungod kay iya mang tahas usab ang pagbantay sa moralidad ug sa pag-amping ug pagpakaylap sa tinuod nga pagtoo ug ang pag-siguro nga kini maikinabuhi sa iyang mga sakop isip siya ang ilang pastor ug mag-gigiya.

Importanteng tugon:

Importanteng atong idugang pa niini nga pagpasabot, angayan nga matngon ang matag sakop sa konseho sa kamatuoran nga ”the council is not a council when it is not in session”. Nagapasabot kini nga ang matag sakop sa konseho dili mao ang konseho ug dili madala sa matag usa ka sakop sa konseho ang ngalan sa konseho sa dihang siya nag-inusara. Mahimo lamang silang konseho niana mismong panahon nga sila nagapahigayon sa ilang tigum. Sa pagkahuman sa ilang tigum sila mga individual members lamang sa konseho ug dili na makahimo sa desisyon alang sa tibuok nga konseho tungod kay ang konseho usa man ka katiguman ug kolektibo nga nagahimo sa desisyon.

Human sa ilang tigum, adunay duha (2) ka butang angayan timan-an ang matag sakop sa konseho; una - ang matag usa magahimo sumala lamang sa mga bulohaton nga gitahas kanila sa maong katiguman; ikaduha – mangunsulta sa mga ginsakopan ilabina gayud sa ilang sektor aron makapaangita sa pamaagi nga makapalabang sila sa mga resolusyon ug mga desisyon alang sa kalambuan sa simbahan nga makatabang sa tinguha nga kita makaabot ngadto sa katumanan sa misyon nga mao ang pagkatukod sa Gingharian sa Diyos.

Hinaut nga ang Diyos manalangin kanatong tanan diha sa kadumalahan sa iyang parasan pinaagi sa konseho sa parokya.

Gihan-ay ni Rev. Fr. Antonio N. Ablon, the Canon, Pro-Cathedral of the Virgin Mary, Bulua, Cagayan de Oro City alang sa kagamitan sa ipahigayon nga Pre-Convention Orientation of the Leadership Bodies.
Refenrences:
1. Module on the Leadership Bodies Orientation nga gimugna sa COME-national;
2. 1977 Constitution and Canons;
3. Statement on the Ministry of the Laity.